Parallelkaarten
Vanaf 2008 verzamel ik ansichtkaarten met exact dezelfde afbeelding uit verschillende plaatsen. De groeten uit Borkum kunnen net zo goed uit Wassenaar komen als uit Normandië... Ik noem ze Parallelkaarten en ik heb inmiddels zo'n 2400 kaarten verzameld.
Uitgangspunt blijft: er moet in elk geval een kaart van mijn lievelingseiland Terschelling zijn. Het is een zelf-opgelegde beperking, anders is het einde zoek (of er is geen beginnen aan...).
Neem bijvoorbeeld een kaart met een duinkonijn, of een schaap... uit 36 verschillende plaatsen van Groningen tot in België. Zonsondergangen boven zee, zeilboten, duinlandschappen, bossen en stranden zijn op veel plaatsen volledig analoog - zo'n Terschellinger zeehondje zwemt natuurlijk ook bij Reijkjavik... In de filmwereld wordt dit absurdistische effect door herhaling vaak het Tati-element genoemd.
Tijdens het Oerol van 2011 had ik er op Terschelling een expositie mee op 5 verschillende locaties. Bij wijze van uitleg een stukje uit de Volkskrant (alleen, sorry, journalist - ik ben niet op Terschelling geboren - da's nou weer jammer!)...
Uitgangspunt blijft: er moet in elk geval een kaart van mijn lievelingseiland Terschelling zijn. Het is een zelf-opgelegde beperking, anders is het einde zoek (of er is geen beginnen aan...).
Neem bijvoorbeeld een kaart met een duinkonijn, of een schaap... uit 36 verschillende plaatsen van Groningen tot in België. Zonsondergangen boven zee, zeilboten, duinlandschappen, bossen en stranden zijn op veel plaatsen volledig analoog - zo'n Terschellinger zeehondje zwemt natuurlijk ook bij Reijkjavik... In de filmwereld wordt dit absurdistische effect door herhaling vaak het Tati-element genoemd.
Tijdens het Oerol van 2011 had ik er op Terschelling een expositie mee op 5 verschillende locaties. Bij wijze van uitleg een stukje uit de Volkskrant (alleen, sorry, journalist - ik ben niet op Terschelling geboren - da's nou weer jammer!)...
en in het AD (Utrecht-editie) van 9 augustus 2021 onderstaand artikel van Simone Langejan:
De bijbehorende video van Simone Jongejan is ook te vinden via Google - activeer onderstaande regel:
Henjo spaart identieke kaarten: ‘Dezelfde meeuw is 36 keer exact op hetzelfde paaltje gaan zitten’ | Mijn hobby | AD.nl
Henjo spaart identieke kaarten: ‘Dezelfde meeuw is 36 keer exact op hetzelfde paaltje gaan zitten’ | Mijn hobby | AD.nl
Enkele voorbeelden:
Parallel-kaarten van Terschelling.
1 – De aanleiding.
Andries Pater van ‘t Spyntje belde met de mededeling dat Annie, z’ n vrouw, 50 werd en of de BX Bluesband op haar feestje wilde spelen…
0mdat we – als het om Terschelling gaat – met 1 vinger te lijmen zijn, zei ik zonder overleg met de jongens ja.
Wel had ik een ander probleem: wat voor cadeau neem je mee voor een vijftigjarige? Veel zicht op haar hobby’s had ik niet en een fles drank meenemen naar een café leek me niet erg creatief. En bovendien: voor wie vijftig wordt, neem je iets speciaals mee.
Na dagen piekeren maakte gebrek aan fantasie plaats voor meligheid en ik googelde op ‘Spyntje’. Het leverde honderden hits op van VVV- en Horeca-websites, die mijn stamkroeg vermeldden. Ook allerlei bandjes die er wel ’s gespeeld hadden, waaronder onze eigen BX, bezongen op hun sites de lof van het Spyntje. Maar ergens op pagina 4 scrollde ik langs een afwijkend bericht:
“Eethuisje ‘t Spyntje – suikerzakje”.
Ik knipperde met m’ n ogen: ik kom al bijna 50 jaar in die kroeg, maar een suikerzakje heb ik er nog nooit gezien en op een eethuisje had het werkelijk nooit geleken… Ik drukte nieuwsgierig een toets in en daar verscheen het vertrouwde geveltje met eronder de verrassende tekst:
‘Eethuisje ’t Spyntje – telefoonnummer 34.’
34? Het stond er echt. Dat zakje was ruim een halve eeuw oud. Het kostte 15 cent. Met – toen nog - 39 cent portokosten was het voor mij. Het leek me een origineel, maar ook erg klein cadeau.
Intussen bleek ik me te bevinden op Qoop, een website voor verzamelaars (www.qoop.nl). Je vindt er van alles: suikerzakjes, munten, postzegels, stripverhalen, grammofoonplaten, enzovoort.
Onder de rubriek suikerzakjes vond ik er nog een tiental van Terschelling: Zeezicht, ’t Wapen van Terschelling, ’t Witte Huuske, enzovoort. Ik kocht een wissellijst, zorgde voor een groene ondergrond, plaatste ’t Spyntje in het midden en legde de andere suikerzakjes daar in hoefijzervorm omheen.
Toen Annie het had uitgepakt, zei ze:
“Dit komt dus niet in de kroeg; dit hang ik thuis in de keuken, dan kan ik er elke dag naar kijken!”
2 – De ontdekking.
Tot de belangrijkste rubrieken van Qoop behoort de afdeling ansichtkaarten en ik zwierf naar de categorie Waddeneilanden. Ik bladerde door duizenden kaarten op zoek naar een paar leuke van mijn favoriete dorpje Midsland.
Al doende viel m’ n oog op een zwart-witte foto die genomen was terwijl de fotograaf met de rug naar zee stond. Er liep een man over het strand met een jutezak op z’n rug richting duinen. ‘Ameland – De Strandjutter’, stond er onder. Zelf heb ik niets met Ameland, dus bladerde ik verder. Even later zag ik dezelfde foto opnieuw, maar nu met een andere ondertiteling:
‘Terschelling – Sil de Strandjutter’.
Ik ging gauw terug naar de vorige kaart… had ik het wel goed gezien? Ja, op de ene stond toch echt “Ameland” en op de andere “Terschelling”. Alleen de toevoeging “Sil” – dat konden ze op Ameland natuurlijk niet maken! Maar ik vond ’t een geweldige grap en ik kocht ze allebei.
1 – De aanleiding.
Andries Pater van ‘t Spyntje belde met de mededeling dat Annie, z’ n vrouw, 50 werd en of de BX Bluesband op haar feestje wilde spelen…
0mdat we – als het om Terschelling gaat – met 1 vinger te lijmen zijn, zei ik zonder overleg met de jongens ja.
Wel had ik een ander probleem: wat voor cadeau neem je mee voor een vijftigjarige? Veel zicht op haar hobby’s had ik niet en een fles drank meenemen naar een café leek me niet erg creatief. En bovendien: voor wie vijftig wordt, neem je iets speciaals mee.
Na dagen piekeren maakte gebrek aan fantasie plaats voor meligheid en ik googelde op ‘Spyntje’. Het leverde honderden hits op van VVV- en Horeca-websites, die mijn stamkroeg vermeldden. Ook allerlei bandjes die er wel ’s gespeeld hadden, waaronder onze eigen BX, bezongen op hun sites de lof van het Spyntje. Maar ergens op pagina 4 scrollde ik langs een afwijkend bericht:
“Eethuisje ‘t Spyntje – suikerzakje”.
Ik knipperde met m’ n ogen: ik kom al bijna 50 jaar in die kroeg, maar een suikerzakje heb ik er nog nooit gezien en op een eethuisje had het werkelijk nooit geleken… Ik drukte nieuwsgierig een toets in en daar verscheen het vertrouwde geveltje met eronder de verrassende tekst:
‘Eethuisje ’t Spyntje – telefoonnummer 34.’
34? Het stond er echt. Dat zakje was ruim een halve eeuw oud. Het kostte 15 cent. Met – toen nog - 39 cent portokosten was het voor mij. Het leek me een origineel, maar ook erg klein cadeau.
Intussen bleek ik me te bevinden op Qoop, een website voor verzamelaars (www.qoop.nl). Je vindt er van alles: suikerzakjes, munten, postzegels, stripverhalen, grammofoonplaten, enzovoort.
Onder de rubriek suikerzakjes vond ik er nog een tiental van Terschelling: Zeezicht, ’t Wapen van Terschelling, ’t Witte Huuske, enzovoort. Ik kocht een wissellijst, zorgde voor een groene ondergrond, plaatste ’t Spyntje in het midden en legde de andere suikerzakjes daar in hoefijzervorm omheen.
Toen Annie het had uitgepakt, zei ze:
“Dit komt dus niet in de kroeg; dit hang ik thuis in de keuken, dan kan ik er elke dag naar kijken!”
2 – De ontdekking.
Tot de belangrijkste rubrieken van Qoop behoort de afdeling ansichtkaarten en ik zwierf naar de categorie Waddeneilanden. Ik bladerde door duizenden kaarten op zoek naar een paar leuke van mijn favoriete dorpje Midsland.
Al doende viel m’ n oog op een zwart-witte foto die genomen was terwijl de fotograaf met de rug naar zee stond. Er liep een man over het strand met een jutezak op z’n rug richting duinen. ‘Ameland – De Strandjutter’, stond er onder. Zelf heb ik niets met Ameland, dus bladerde ik verder. Even later zag ik dezelfde foto opnieuw, maar nu met een andere ondertiteling:
‘Terschelling – Sil de Strandjutter’.
Ik ging gauw terug naar de vorige kaart… had ik het wel goed gezien? Ja, op de ene stond toch echt “Ameland” en op de andere “Terschelling”. Alleen de toevoeging “Sil” – dat konden ze op Ameland natuurlijk niet maken! Maar ik vond ’t een geweldige grap en ik kocht ze allebei.
A dirty mind is a joy (joint?) for ever, heb ik ooit geleerd. Dus kreeg ik al snel de ingeving: zouden er meer van dergelijke kaarten zijn? Na jarenlang zoeken is het antwoord volmondig ja.
“Parallel-kaarten” heet dit verschijnsel in vaktaal. En als er een vakterm voor is, ben je natuurlijk nooit de eerste ontdekker:
3 – Het reageren van kijkers.
Twee kaarten: hetzelfde bospad op Terschelling als op Vlieland. Ik liet ze aan iemand zien die precies zei te weten waar dat paadje op Terschelling was. Een week later sprak ik een stel dat hetzelfde plekje op Vlieland meende te kunnen aanwijzen…
“Parallel-kaarten” heet dit verschijnsel in vaktaal. En als er een vakterm voor is, ben je natuurlijk nooit de eerste ontdekker:
- ik herinner me dat mijn ouders het wel eens over een oud boerderijtje in Epe hadden, dat ook gediend heeft als ansichtkaart met “Groeten uit Nunspeet”, of “Groeten uit Ermelo”.
- Verder is er het aardige verhaal ‘Doorkijk naar zee’ van K. Schippers in NRC Handelsblad 21 september 1984, waarin hij zíjn ontdekking van parallel-kaarten beschrijft.
- En een veelgehoorde reactie op mijn collectie is: “Ik heb wel eens gehoord dat zoiets bestond, maar… zovéél?”
Nou, ongetwijfeld zijn er nog veel meer, maar ik beperk me tot het uitgangspunt dat er in elk geval een kaart van Terschelling moet zijn. Wie op dezelfde manier van Renesse wil uitgaan, of van – pakweg - Holten, of wie desnoods heel Nederland wil sparen, staat dus nog een schone taak te wachten.
3 – Het reageren van kijkers.
Twee kaarten: hetzelfde bospad op Terschelling als op Vlieland. Ik liet ze aan iemand zien die precies zei te weten waar dat paadje op Terschelling was. Een week later sprak ik een stel dat hetzelfde plekje op Vlieland meende te kunnen aanwijzen…
Ik heb allerlei mensen naar de collectie laten kijken: eilanders, badgasten en mensen die Terschelling niet kennen. Er zit een rode draad in al hun reacties.
Het eerste dat opvalt is, hoe moeilijk het is om uit te leggen wat ze gaan zien. Ik vertel bijvoorbeeld: “Ik heb ruim 300 ansichtkaarten van Terschelling en van elk daarvan nog meer kaarten met dezelfde afbeelding, maar dan van allerlei andere plaatsen in Nederland en in het buitenland.”
Veel mensen kijken me aan met een gezicht van: “Dit snap ik niet...”
Ook als ze aan de collectie beginnen, duurt het soms nog even voor het kwartje valt: “Hé... moet je ’s zien: dat zijn dezélfden!”
Maar even later: “Wat word je eigenlijk beduveld, hè?” Of: “Dit maakt echt ’t sléchtste in me wakker! Is dit niet een soort fraude?” Vooral een serie met dezelfde foto van een natuurreservaat, toegeschreven aan verschillende Waddeneilanden, werkt als een rode lap op een stier – met name omdat de Terschelling-kaart ook nog specifiek ‘de Bosplaat’ benoemt: “Dat ze er zelfs die naam aan verbinden – dat is pas écht liegen!”
Daarna krijgt de nieuwsgierigheid de overhand: hoe ver gaat dit eigenlijk? Dan gaan ze zelf op zoek naar nieuwe locaties: “Kijk, zelfs Scheveningen! En daar: Cadzand!”
Het eerste dat opvalt is, hoe moeilijk het is om uit te leggen wat ze gaan zien. Ik vertel bijvoorbeeld: “Ik heb ruim 300 ansichtkaarten van Terschelling en van elk daarvan nog meer kaarten met dezelfde afbeelding, maar dan van allerlei andere plaatsen in Nederland en in het buitenland.”
Veel mensen kijken me aan met een gezicht van: “Dit snap ik niet...”
Ook als ze aan de collectie beginnen, duurt het soms nog even voor het kwartje valt: “Hé... moet je ’s zien: dat zijn dezélfden!”
Maar even later: “Wat word je eigenlijk beduveld, hè?” Of: “Dit maakt echt ’t sléchtste in me wakker! Is dit niet een soort fraude?” Vooral een serie met dezelfde foto van een natuurreservaat, toegeschreven aan verschillende Waddeneilanden, werkt als een rode lap op een stier – met name omdat de Terschelling-kaart ook nog specifiek ‘de Bosplaat’ benoemt: “Dat ze er zelfs die naam aan verbinden – dat is pas écht liegen!”
Daarna krijgt de nieuwsgierigheid de overhand: hoe ver gaat dit eigenlijk? Dan gaan ze zelf op zoek naar nieuwe locaties: “Kijk, zelfs Scheveningen! En daar: Cadzand!”
En soms komt dan de vraag: “Gaat deze gekte ook door naar het buitenland?” Het antwoord is een uitbundig: "Ja!" Zo komt een jongetje met kruiwagen niet alleen op het Terschellinger strand voor, maar ook op een strand in New South Wales (oftewel: Australië).
Overigens vinden we dat jongetje met kruiwagen ook aan Belgische Noordzeestranden en Duitse Noordzee-, Wadden- en Oostzeestranden...
Tenslotte komt de vraag: waar zou het nu echt zijn? Geen idee, maar je zou een wedstrijd kunnen uitschrijven: wie weet de meeste werkelijke locaties? Piet Zumkehr, onze Terschellinger veldbioloog, kwam na twee uur studeren tot de conclusie: “Misschien op één kaart na… maar de rest is in elk geval niet op Terschelling!”
4 – Archetypen.
Hoe kan deze ‘beeldrecycling’ ongemerkt op zo’ n grote schaal? Door de wijze waarop we ansichtkaarten gebruiken: vluchtig? Omdat het ons meer om de tekstkant gaat? Omdat we ze meestal niet bewaren? Omdat we zelden in één zomer op verschillende vakantielocaties komen en we dus niet zien dat daar misschien dezelfde kaarten in de rekken hangen?
Of komt het vooral omdat het algemeen-voorkomende beelden zijn? Een duindoorkijkje, een strand tafereel, een bospaadje, een vogel, een zonsondergang: die beelden zijn niet locatie- (in dit geval Terschelling) gebonden. (De Brandaris op een ansichtkaart met daaronder ‘Groeten uit Tilburg’ zou wél onmiddellijk opvallen…).
Want, dat is wat hier vooral aan de hand lijkt te zijn: het zijn beelden, of archetypen uit – wat Jung noemde: – “ons collectieve geheugen”; beelden die bij voorbaat in ons hoofd zitten als we denken aan rust, ruimte, natuur en ‘weg-van-de-hectiek ’ – het is wat we ons voorstellen bij een ontspannen vakantie in eigen land.
Daarom kijken we er ook niet zo goed naar: de eerste aanblik sluit namelijk naadloos aan bij onze verwachting… en we draaien de kaart snel om, omdat we nieuwsgieriger zijn naar wie de afzender is.
5 – Op het verkeerde been.
Wie niettemin de moeite neemt de afbeeldingen werkelijk in zich op te nemen, stuit op een onverwachte bron van humor. Zowel in de afbeeldingen als in de onderschriften komen we niet alleen bewuste (maar erg doorzichtige) gevallen van manipulatie tegen, maar ook schitterende blunders. Enkele voorbeelden:
- Beeldmanipulatie: in een heidevlakte op Terschelling verschijnen plotseling een boerderij en een schaapskooi. De betreffende ansichtkaart doet ons dan de ‘Groeten uit Epe’. Een staaltje ontroerend primitief knip- en plakwerk uit de tijd waarin we nog niet over fotoshop beschikten:
- Beeldblunders: een kaart met als onderschrift ‘Robben op de Bosplaat bij paal 29’. Wie goed naar de afgebeelde dieren kijkt, ziet geen zeehonden, maar zeelééuwen en die komen in de hele Noordzee niet voor… (Overigens hebben we op Terschelling - wegens kustafslag - paal 29 ook niet meer).
Een andere ansichtkaart van Terschelling laat ons een eekhoorn zien en dat beestje is op het eiland zo mogelijk nog zeldzamer dan een zeeleeuw.
Diezelfde eekhoorn duikt elders in Nederland overigens ook op in spiegelbeeld en in zwart-wit...
- Spiegelbeeld: een veel-voorkomend verschijnsel in Parallel-kaarten-land. Zelfs van dezelfde plaatsen:
- Onderschrift-blunders: wat dacht u van een ansichtkaart met als onderschrift ‘Schiermonnikoog 'Zonsondergang op het Wad.’? Een uniek natuurverschijnsel, want vanaf Schiermonnikoog gezien, doen zonsondergangen zich over het algemeen aan de andere kant van het eiland voor, boven de Noordzee…
Dan is er nog een kaart met een noordwester storm op Terschelling, die op Texel een zuidwester storm blijkt te zijn, terwijl men in Katwijk volgens
dezelfde afbeelding rustig naar de ‘Laatste stralen’ kijkt:
Overigens: wanneer we de ondertitelaars mogen geloven, komen we op de Wadden ook gletsjers, Alpen, hoogvlaktes en ravijnen tegen…
6 – Over fotografen en fotograferen.
De verzameling wekt de indruk dat er in het begin enkele fotografen door de natuur (naar gevoel van Piet Zumkehr vooral in Noord-Holland... Kennemer duinen?) gezworven hebben, die vervolgens met een foto-map vol voorbeelden langs boekhandelaren en souvenirwinkels gingen: “Hoeveel wilt u er van deze hebben? 100? Prima, waar ben ik hier? Terschelling? Mooi, dan zorg ik ervoor dat dat er onder komt te staan…" Het werken voor uitgeverijen van ansichtkaarten kwam pas later op gang.
Fotografen nemen doorgaans meerdere foto’s van dezelfde locatie, maar tijdens het fotograferen kan er wel iets veranderen: het object verplaatst zich, of de fotograaf... dat heeft tot gevolg dat er behalve parallel-kaarten, ook “net-niet parallelkaarten” aangetroffen kunnen worden. Zo is de ansichtkaart ‘Terschelling. Tureluur met pasgeboren jong.’ niet dezelfde foto als de foto op een kaart die op de achterkant vermeldt: ‘Texel. Tureluur met pasgeboren jong’ - wel is het duidelijk hetzelfde nest:
Dat kan met zonsondergangen ook. Bij Ameland zien we de Avondboot nog, maar bij Terschelling is ie uit beeld - die foto is duidelijk iets later genomen, want de ondergaande zon staat ook wat lager...
Wat natuurlijk ook kan, is dat de fotograaf zich verplaatst, zoals hieronder. Op Ameland staat ie nog niet boven op het(zelfde) duin en op Terschelling wel. Verder is Ameland in zwart-wit en Terschelling in kleur - zou de fotograaf onder het lopen fotorolletjes gewisseld hebben? Zijn we getuige van de overgang van zwart-wit naar kleuren-fotografie?
7 - Ook uitgevers kunnen fouten maken...
In paragraaf 5 hebben we gezien hoe je de foto kunt aanpassen aan de lokale situatie: op Texel plak je een vuurtoren in het heideveld en in Epe een schaapskooi. Als een uitgever een foto voor verschillende landen wil gebruiken, kan dat wel eens flink mis gaan. Hieronder zien we (volgens kenners) de Harlinger reddingboot Twenthe: bij Terschelling voert hij de Nederlandse vlag en voor de Franse kust de Franse vlag. Waarom die reddingboot bij Domburg de Deense vlag voert? Geen idee... maar voor de Engelse kust wappert gewoon weer de Nederlandse vlag...
En voor de oplettende kijker: je ziet eigenlijk overal dezelfde meeuw!
En voor de oplettende kijker: je ziet eigenlijk overal dezelfde meeuw!
Ook binnen Nederland kan het fout gaan. Wie wel eens in Voorthuizen geweest is, weet dat daar geen haven is:
Ja, je moet als ansichtkaarten-uitgever wel blijven opletten, want voor je het weet ligt Epe ook aan de Noordzee...
8 – Internet-jutten.
Soms is de reactie op mijn verzameling: “Ben je echt naar al die plaatsen geweest om die kaarten te kopen?”.
Het antwoord is uiteraard ontkennend. Het is vooral Internet-jutten: zoeken op sites voor verzamelaars en af en toe naar een verzamelbeurs, zijn de voornaamste opties en Internet is de grootste bron als je weet hoe en waar je zoeken moet.
De meeste Nederlandse kaarten treft je aan op www.Qoop.nl. Een website voor verzamelaars van allerlei soorten. Ansichtkaarten vormen beslist niet de enige rubriek, maar zijn wel een grote afdeling (ongeveer een half miljoen kaarten). Alleen al van Terschelling worden doorgaans meer dan 3000 kaarten aangeboden.
Het bekendere Marktplaats is daarmee vergeleken een kleintje: ± 150.000 kaarten. Op Speurders staan ook kaarten, maar hier treft je uitsluitend een handvol verkopers aan, die ook op Qoop staan en naar mijn ervaring via Qoop goedkoper zijn.
Dan zijn er in Nederland nog een paar verkopers met een eigen website. Kleine aanbieders in verhouding, maar wel interessant – zeker voor oudere, zwart-wit kaarten:
- www.pennyblack.nl
en
- www.deansicht.nl
Verder kun je natuurlijk via Ebay zoeken, maar die zoekmachine is niet echt op het vinden van ansichtkaarten berekend. Voor wie ook over de grens van ons land wil zoeken is er een andere site minstens zo interessant (en makkelijker):
- www.delcampe.com is een internationale (oorspronkelijk Belgische) verzamelaarssite voor van alles en nog wat. Ook met een Nederlandse afdeling. Via Delcampe worden ongeveer 250.000 ansichtkaarten – internationaal – aangeboden en het is een site met een unieke service: een dag nadat ik mij als lid aanmelde kreeg ik een mailtje van de nederlandse hostess van Delcampe: “Goedemorgen, meneer Hekman, als u vragen heeft over onze website of over uw gebruik ervan, kunt u mij altijd mailen…”
Voor mijn verzameling kocht ik via Delcampe en Yez (een Belgische site die jaren geleden veranderde in Shopvlan en sindsdien voor ansichtkaart-verzamelaars niet meer interessant) ansichtkaarten in de meeste Europees landen, in de Verenigde Staten en in Australië. Ik was ooit begonnen met een kaart van Ameland, die sprekend leek op een kaart van Terschelling – en uiteindelijk bleek heel West-Europa op Terschelling te lijken…
9 - Uniek?
Het verzamelen van parallelkaarten komt waarschijnlijk nauwelijks voor; dat iemand speciaal parallelkaarten van Terschelling spaart - parallel aan deze collectie – is vrijwel verwaarloosbaar (tenzij ik hiermee een trend zet).
Er zijn een aantal signalen die op de zeldzaamheid van deze verzamelnoemer wijzen:
1 - het begrip “parallel-kaarten” levert al googelend alleen een bepaalde computer-accessoire op. “Tweelingkaarten” geprobeerd – met als resultaat geboortekaartjes van tweelingen - en met “schaduwkaarten” kom je in de wereld van silhouet-knippers.
2 - ik werd door een verkoper gemaild: “u heeft bij mij drie kaarten gekocht, waar ik geen lijn in kan ontdekken – wat verzamelt u eigenlijk?” (Het ging om een Zilvermeeuw op Texel, een zonsondergang bij IJmuiden en een bospaadje in Elspeet). Mijn antwoord was: “Ik kocht die kaarten bij u, omdat ik ze al had – maar dan met het opschrift 'Terschelling'.”
Reactie van de verkoper: “Ah, u verzamelt dus parallel-kaarten!”. Zo kwam ik aan de term, maar dat betekent nog niet dat iedere verkoper het fenomeen kent, want:
3 – tijdens de jaarlijkse verzamelbeurs in de Jaarbeurs te Utrecht haalde ik twee dezelfde kaarten (bosrandjes) uit de bakken van een verkoper. De ene kaart was van Terschelling en de andere van Schiermonnikoog. Reactie van deze verkoper:
“Oh, wat gek, verschrikkelijk! Komt dat uit mijn bakken? Is dat geen fraude? Wat erg…”
Het verzamelen van parallelkaarten komt waarschijnlijk nauwelijks voor; dat iemand speciaal parallelkaarten van Terschelling spaart - parallel aan deze collectie – is vrijwel verwaarloosbaar (tenzij ik hiermee een trend zet).
Er zijn een aantal signalen die op de zeldzaamheid van deze verzamelnoemer wijzen:
1 - het begrip “parallel-kaarten” levert al googelend alleen een bepaalde computer-accessoire op. “Tweelingkaarten” geprobeerd – met als resultaat geboortekaartjes van tweelingen - en met “schaduwkaarten” kom je in de wereld van silhouet-knippers.
2 - ik werd door een verkoper gemaild: “u heeft bij mij drie kaarten gekocht, waar ik geen lijn in kan ontdekken – wat verzamelt u eigenlijk?” (Het ging om een Zilvermeeuw op Texel, een zonsondergang bij IJmuiden en een bospaadje in Elspeet). Mijn antwoord was: “Ik kocht die kaarten bij u, omdat ik ze al had – maar dan met het opschrift 'Terschelling'.”
Reactie van de verkoper: “Ah, u verzamelt dus parallel-kaarten!”. Zo kwam ik aan de term, maar dat betekent nog niet dat iedere verkoper het fenomeen kent, want:
3 – tijdens de jaarlijkse verzamelbeurs in de Jaarbeurs te Utrecht haalde ik twee dezelfde kaarten (bosrandjes) uit de bakken van een verkoper. De ene kaart was van Terschelling en de andere van Schiermonnikoog. Reactie van deze verkoper:
“Oh, wat gek, verschrikkelijk! Komt dat uit mijn bakken? Is dat geen fraude? Wat erg…”
4 – een andere verkoper legde mij uit dat er doorgaans topografisch verzameld wordt. Op verzamelbeurzen is dat goed te zien: de meeste kaartenbakken zijn ingedeeld naar provincie en binnen elke provincie staan de plaatsnamen op alfabetische volgorde.
Verzamelaars melden zich bij een kraam met de vraag: “Heeft u ook kaarten van… (en dan volgt een plaatsnaam)?” In een ander geval verzamelt men kaarten van bepaalde objecten, of personen: molens, kerken, Elvis, het Koninklijk Huis, etc.
Ik kwam op zo’n beurs een ouder echtpaar tegen dat alleen “getekende ansichtkaarten van Almelo” verzamelde en ik ken iemand die schipbreuken en scheepswrakken op ansichtkaarten verzamelt…
5 – ook werd mij door een verkoper verteld dat de kaarten die ik verzamel door hem weggegooid worden: “als ik een nieuwe zending binnenkrijg, haal ik die er tussenuit, want daar zijn geen klanten voor – er staat niks specifieks op…”
Mensen verzamelen thematisch, maar een thema waarbij het niet uitmaakt wat er op de kaart staat – daar komt kennelijk niemand op, behalve ik dan…
Verzamelaars melden zich bij een kraam met de vraag: “Heeft u ook kaarten van… (en dan volgt een plaatsnaam)?” In een ander geval verzamelt men kaarten van bepaalde objecten, of personen: molens, kerken, Elvis, het Koninklijk Huis, etc.
Ik kwam op zo’n beurs een ouder echtpaar tegen dat alleen “getekende ansichtkaarten van Almelo” verzamelde en ik ken iemand die schipbreuken en scheepswrakken op ansichtkaarten verzamelt…
5 – ook werd mij door een verkoper verteld dat de kaarten die ik verzamel door hem weggegooid worden: “als ik een nieuwe zending binnenkrijg, haal ik die er tussenuit, want daar zijn geen klanten voor – er staat niks specifieks op…”
Mensen verzamelen thematisch, maar een thema waarbij het niet uitmaakt wat er op de kaart staat – daar komt kennelijk niemand op, behalve ik dan…